دیروز منصور غلامی، وزیر علوم در حاشیه مراسم تجلیل از برگزیدگان پژوهش دانش آموزی در جمع خبرنگاران اعلام کرد که حذف کنکور در دستور کار قرار دارد و در بسیاری از رشته ها می شود انتخاب دانشجویان بر اساس سوابق تحصیلی را ملاک قرار داد.
بر اساس گفته های وزیر علوم، برای رشته های پرطرفدار که با محدودیت پذیرش مواجه هستند نیز از طریق آزمون سراسری سهمی برای پذیرش در نظر گرفته خواهد شد.
یعنی در آینده کنکور به روش جدیدی از گزینش دانشجو تبدیل خواهد شد و این برنامه باید از آموزش و پرورش شروع شود تا دانش آموزان بتوانند خود را برای حضور در دانشگاه ها آماده کنند. به گفته غلامی، برنامه جایگزینی کنکور لازم است از سوی وزارت آموزش و پرورش دنبال شود.
ابراهیم خدایی، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور هم می گوید با حذف کنکور موافق است، اما کلی شرط و شروط برای حذف کنکور دارد.
او به سود سرشار کنکور هم اعتراف می کند و می گوید : دانشگاه آزاد سال گذشته بیش از 35 میلیارد تومان از کنکور درآمد داشته است. یعنی این دانشگاه بیشتر از سازمان سنجش از وجود کنکور منتفع می شود، چراکه درآمدهای سازمان سنجش برای برگزاری آزمون ها هزینه می شود، ولی دانشگاه آزاد برای اقدامات نرم افزاری جهت پذیرش دانشجو از داوطلبان بیشتر از مخارج ثبت نام، هزینه دریافت می کند.
خدایی درباره شروط حذف کنکور هم توضیح می دهد: شخصا با حذف کنکور موافق هستم، ولی معتقدم باید معیار جدیدی برای جایگزینی آن تعریف شود و افراد بدانند در شرایط مساوی بر چه اساسی باید وارد دانشگاه ها شوند. باید وضعیتی ایجاد کرد تا اعتماد داوطلبان محقق شود در غیر این صورت هر سیستمی ایجاد شود منجر به شکست خواهد شد.
خدایی، سازمان سنجش را مبری از مافیای کنکور می داند و می گوید: مجوز موسسات کنکور یا مافیای کنکور را افراد دیگری صادر می کنند و حق نظارت و درآمد آنها را هم افراد دیگری می گیرند. سازمان سنجش هیچ همکاری با آنها ندارد. همه همکاران سازمان سنجش حقوق رسمی دولت را می گیرند.
سودهای کلانی که در کنکور موج می زند
در شرایطی که رئیس سازمان سنجش می گوید براساس نظرسنجی ها 80 درصد داوطلبان، کنکور را بهترین راه برای ورود به دانشگاه ها می دانند، اگر پای حرف داوطلبان بنشینید، خیلی از آنها عمر و جوانی شان را پای کنکور گذاشته اند و حتی عده ای هم به دلیل آسیب های غول کنکور، دچار اضطراب و افسردگی شده اند.
دکتر محمود فتوحی فیروزآباد، رئیس دانشگاه صنعتی شریف در گفت وگو با جام جم به دلایل حذف نشدن کنکور اشاره می کند و می گوید: مهم ترین مساله در حذف کنکور این است که ما باید سیستم جایگزینی طراحی کنیم که افراد توانمند را در دانشگاه جذب کند، اما هم اکنون چنین سیستمی در کشور وجود ندارد. همچنین واقعیت این است که همچنان برای پذیرش در برخی رشته های دانشگاهی و برخی دانشگاه های درجه یک کشور، رقابت جدی وجود دارد که باید سیستمی برای غربالگری آنها طراحی شود.
به گفته وی، یک راه حل این است که سوابق درسی، جایگزین کنکور شود، اما مشکل این است که مدارس ما به جای آموزش عمیق مطالب درسی، محفوظات دانش آموزان را بییشتر می کند. برگزاری انواع کلاس های فوق برنامه، کلاس های کنکور و کلاس های تست زنی هم مشکل را مضاعف کرده و کیفیت آموزش را در مدارس پایین آورده است. به همین دلیل، سوابق تحصیلی هم نمی تواند ملاک خوبی برای پذیرش دانشجوی کارآمد باشد، زیرا هم سیستم آموزشی در مدارس مشکل جدی دارد و هم سطح همان آموزش ها نیز در مدارس مختلف، کاملا فرق می کند.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف انتقاد می کند: معنی ندارد که دانش آموز از ابتدایی تا دبیرستان برای کنکور آماده می شود و مدام از این کلاس کنکور به کلاس دیگر می رود. این باعث شده خیلی از کلاس های کنکور و تست زنی، صرفا برای درآمدزایی برگزار شود، بدون آن که معلومات کاربردی به افراد اضافه کند. همین سود کلانی که در برگزاری کنکور وجود دارد هم یکی از عمده دلایل حذف نشدن کنکور است.
به عقیده این استاد دانشگاه، در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، مشکل نداشتن سیستم جایگزین هم وجود ندارد و به همین دلیل، هیچ توجیهی برای برگزاری کنکورهای دوره کارشناسی ارشد و دکتری نیست. در واقع دانشجویی که در این کنکورها قبول می شود، اصلا به این معنی نیست که حتما توانمندی اش از دیگر داوطلبان کنکور بیشتر است.
کنکور؛ زاییده سیستم آموزشی غلط
حذف کنکور، به همکاری گسترده وزارت آموزش و پرورش نیاز دارد، اما قاسم احمدی لاشکی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفت وگو با ایسنا معتقد است: متاسفانه در زمینه حذف کنکور وزارت آموزش و پرورش کشور هماهنگی لازم را ندارد، زیرا یکی از موارد جایگزین برای حذف کنکور، تاثیر سوابق تحصیلی در دوران متوسطه است، اما زمانی می توان از سوابق تحصیلی به شکل درست بهره برد که امتحانات کل دروس در دوران متوسطه به صورت نهایی برگزار شود.
فرهنگ مظفر،رئیس سابق دانشگاه هنر اصفهان و عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت در گفت وگو با جام جم به عدالت آموزشی اشاره می کند و می گوید: اگر کنکور هم حذف شود و اختیار جذب دانشجو را به دانشگاه ها واگذار کنند، باز هم امکان این که عدالت آموزشی برقرار شود، خیلی کم است، زیرا در آن صورت امکان این که فردی به واسطه آشنایی، رابطه، لابی و مسائل اینچنینی وارد یک دانشگاه طراز اول شود، وجود خواهد داشت. در آن صورت، فقط مافیای کنکور تغییر شکل می دهد و فساد از سیستم سنجش به دانشگاه منتقل می شود. یعنی در شرایطی که مافیای کنکور، هم اکنون میلیاردها تومان پول از طریق کنکور درمی آورد، در صورت حذف کنکور و گزینش از سوی دانشگاه ها، تلاش خواهد کرد که این بار در آزمون دانشگاه ها، رخنه کند و به سودش ادامه دهد.
مظفر پیشنهاد می دهد: با توجه به این که سیستم آموزشی فعلی در مدارس بسیار پرنقص است، نیاز به طراحی سیستمی داریم که دانشجو را بر اساس فهم، خلاقیت و یادگیری، مورد ارزیابی و سنجش قرار دهد. این فرآیند هم کار یک روز و دو روز نیست، بلکه احتمال دارد که ده سال هم زمان ببرد. در صورتی که سیستم آموزشی و سیستم گزینش دانشجو بر محور محفوظات و کلاس های کنکور نباشد و فهم و خلاقیت، ملاک ارزیابی شود، در آن صورت، کنکور به سبک و سیاق فعلی، خود به خود حذف می شود.
نباید از خاطر برد که در صورت کاربردی شدن دروس در مدارس و دانشگاه ها، تحول در نظام آموزشی و افزایش فرصت های شغلی، رفته رفته مدرک گرایی و تمایل برای تحصیلات دانشگاهی نیز فروکش می کند که همین مساله به حذف تدریجی کنکور نیز کمک خواهد کرد.
گردش 8000 هزار میلیاردی بازار کنکور
فرهاد رهبر، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به گردش مالی 8000 میلیاردی کنکور برای برخی افراد، گفت: برخی ذی نفعان اجازه حذف کنکور را نمی دهند. به گفته او یکی از پیشنهادهای دانشگاه آزاد این است که به جای برگزاری کنکور و وارد کردن استرس به خانواده ها چند بار در سال امتحان بگیریم و بالاترین نمره فرد ملاک پذیرش باشد.
محمدرضا مخبر دزفولی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز درباره کنکور گفت: کنکور تبدیل به یک معضل شده است و شجاع مردی می خواهد که شر کنکور را از سر نظام آموزش عالی کشور کم کند. البته تا جایگزینی نباشد نمی شود آن را حذف کرد.